Ooit gaf mijn schoonvader mij een kopie van wat bladzijden uit hoofdstuk 11 van de Max Havelaar (Multatuli, 1860). Het is het klassieke verhaal van de Japanse steenhouwer. Ironisch, want hij was krijgsgevangene in een Japans kamp. En liet regelmatig merken dat de gruwelijkheden die hij aanschouwd had, ook onderling tussen Japanners, onbegrijpelijk waren voor hem. Maar dit verhaal is een universeel verhaal dat ik twintig jaar geleden omzette in een act waarmee ik het Aarde gedeelte uit mijn eerste theatershow”Het Vijfde Element” eindigde. Ik heb van de engel een magiër gemaakt en voeg aan het einde mijn eindtekst toe.
De Japanse Steenhouwer
“Oepi, er was een man die steen hieuw uit de rots. Zijn arbeid was zeer zwaar, en hij arbeidde veel, doch zijn loon was gering, en tevreden was hij niet.
Hij zuchtte omdat zijn arbeid zwaar was. En hij riep: `Och, dat ik rijk ware, om te rusten op een baleh-baleh met klamboe van rode zijde. En er kwam een engel uit de hemel, die zeide: `U zij gelijk gij gezegd hebt.’ En hij was rijk. En hij rustte op een baleh-baleh en de klamboe was van rode zijde.
En de koning des lands toog voorbij, met ruiters voor zijn wagen. En ook achter de wagen waren ruiters, en men hield de gouden pajong boven het hoofd van de koning.
En toen de rijke man dit zag, verdroot het hem dat er geen gouden pajong werd gehouden boven zijn hoofd. En tevreden was hij niet.
Hij zuchtte, en riep: `Ik wenste koning te zijn.’
En er kwam een engel uit de hemel, die zeide: `U zij gelijk gij gezegd hebt.’
En hij wàs koning. En voor zijn wagen reden vele ruiters, en ook waren er ruiters achter zijn wagen, en boven zijn hoofd hield men de gouden pajong.
En de zon scheen met hete stralen, en verbrandde het aardrijk, zodat de grasscheut dor werd.
En de koning klaagde dat de zon hem schroeide in het gelaat, en macht had boven hem. En tevreden was hij niet.
Hij zuchtte, en riep: `Ik wenste de zon te zijn.’
En er kwam een engel uit de hemel, die zeide: `U zij gelijk gij gezegd hebt.’
En hij wàs de zon. En hij zond zijn stralen naar boven, en naar beneden, naar de rechterzijde en naar de linkerzijde, en alom.
En hij verschroeide de grasscheut op het aardrijk, en het gelaat der vorsten die op de aarde waren.
En een wolk stelde zich tussen de aarde en hem, en de stralen van de zon stuitten daarop terug.
En hij werd toornig dat zijner macht weerstaan werd, en hij klaagde dat die wolk machtig was boven hem. En tevreden was hij niet.
Hij wilde de wolk zijn, die zo machtig was.
En er kwam een engel uit de hemel, die zeide: `U zij gelijk gij gezegd hebt.’
En hij werd een wolk, en plaatste zich tussen de zon en de aarde, en ving de stralen op, zodat het gras groen werd.
En de wolk regende in grote druppen op het aardrijk, en deed de rivieren zwellen, en bandjirs voerden de kudden weg.
En hij verwoestte door veel waters het veld.
En hij viel neer op een rots, die niet week. En hij klaterde in grote stromen, maar de rots week niet.
En hij werd toornig omdat de rots niet wijken wilde, en omdat de sterkte van zijn stromen ijdel was. En tevreden was hij niet.
Hij riep: `Aan die rots is macht gegeven boven mij. Ik wenste die rots te zijn.’
En er kwam een engel uit de hemel, die zeide: `U zij gelijk gij gezegd hebt.’
En hij wèrd rots, en bewoog niet als de zon scheen, en niet als het regende.
En daar kwam een man met houweel, en met puntige beitel, en met zware hamer, die stenen hieuw uit de rots.
En de rots zeide: `Wat is dit, dat die man macht heeft boven mij, en stenen houwt uit mijn schoot?’ En tevreden was hij niet.
Hij riep: `Ik ben zwakker dan deze… ik wenste die man te zijn.’
En er kwam een engel uit de hemel, die zeide: `U zij gelijk gij gezegd hebt.’
En hij was een steenhouwer. En hij hieuw stenen uit de rots, met zware arbeid, en hij arbeidde zeer zwaar voor weinig loons, en hij was tevreden.”`
Lekker op je krent zitten en tevreden zijn?
Mijn versie volgt deze lijn maar is herschreven. Ik eindig met “Sommige mensen denken dat dit verhaal betekent ‘Haal je niets in je hoofd, blijf lekker op je krent zitten, verander niet en wees tevreden’. Ik denk dat het verhaal zegt: ‘Luister naar je gevoel, stijg boven jezelf uit en droom je leven. Als je die dromen doorleeft ontstaat een diepe innerlijke gemoedsrust die op geen enkele andere manier te krijgen is.”
+31 6 5110 8415
